Disclaimer: Ik ben een hoogopgeleide, witte man die
makkelijk praten heeft.
Ik ga je deze raadselachtige zinnen allebei uitleggen. Ze
houden verband met elkaar en ook weer niet, dat het maar duidelijk mag
zijn. Het onderwijspeil daalt al jaren,
dat is geen nieuws, maar wel reden tot zorg. De voor nu aangedragen oplossing:
meer aandacht voor de basisvakken, taal, lezen en rekenen. Op zich niets mis
mee, want vergis je niet, er wordt op school wat tijd verspild aan onzinnige
bezigheden. U weet wel zaken als ‘Leer je smeren met zonnebrand’ ’Week van het
beleggen’(Ja echt!), maar ook aan veel zaken die als ‘leuk’ worden betiteld
door veel mensen en daarom ‘dus’ echt moeten plaatsvinden. Onderwijskundig
gezien niet altijd handig. Voorbeeldje: gratis naar de bioscoop, omdat die
geopend wordt. Alsof het onderwijs een entertainmentindustrie is.
Winst (zij het niet direct geldelijk) kan dus worden
behaald. Tegelijkertijd ligt de nadruk zeer sterk op het cognitieve. Het gaat
slecht met de resultaten dus we moeten meer aandacht aan de cognitieve kant
besteden. Drama, zingen, alle vormen van kunst: geen tijd voor, want niet
gewaardeerd en later geen brood mee te verdienen, op wat uitzonderingen na.
Nee, nog meer nadruk op presteren. Trekken aan dat gras, vooruit moeten we, omhoog! Presteren is je toekomst immers? Voor de
(vooral cognitieve) prestaties wijkt al het andere, tot naar mijn idee
medemenselijkheid toe, want geen tijd voor. Voorstanders zeggen dit te doen uit
liefde voor het kind. Want alleen een hoogopgeleid (vergeef me de uitdrukking)
kind, heeft een goede toekomst (met genoeg geld).
En daar heeft die stroming wel een punt. Kansarme kinderen
zijn kansarm omdat hun beroep vooralsnog minder geld oplevert. Zonder opleiding
ben je in ons land nu eenmaal vrij kansarm. Dat is de realiteit. En ja, er zijn
mensen ‘zonder’ opleiding die beter boeren dan ik, maar dat zijn uitzonderingen
en dat is niet omdat ik zo goed boer, maar omdat zij waarschijnlijk een talent
hadden wat school overbodig maakte. Een
meer praktische opleiding wordt in elk geval veel minder gewaardeerd. Soms
verbinden we er zelfs een zinnetje aan ‘Hij kon niet zo goed leren dus is
hij..(praktisch beroep) geworden. Dat heb ik niet verzonnen. Het is een feit
(overigens een belachelijk feit, want als de loodgieter mijn kraan niet maakt
heb ik echt een probleem. Dat heeft die loodgieter wel geleerd, iets dat
mij nooit gelukt is. Ik kan het zelf niet).
De vraag die telkens bij mij rijst (en daar komt de
hoogopgeleide witte man zonder geldzorgen om de hoek kijken) is: worden
kinderen hier gelukkig van? Altijd maar presteren op cognitief gebied? Op
school nauwelijks ruimte voor kunst en aanverwante vakken? Nauwelijks of geen
tijd voor een gesprek met je klas of het nu wel of niet goed is dat iemand zich
op sociale media gedraagt als een idioot? Praten over de ethische aspecten van
de klimaatcrisis, het feit dat sommige kinderen niet eens te eten hebben of
over wat nu eigenlijk naar elkaar omzien betekent? Oog hebben voor kinderen? Kinderen leren oog te hebben voor elkaar? Kan niet, want de resultaten
moeten omhoog. ‘We moeten gewoon af van die zesjescultuur en we moeten weer
prestaties eisen’ (maar dat deden we al en de wachtlijsten van psychologen
staan vol met mensen die zijn afgehaakt in die ratrace).
Ik zou willen dat we op school gewoon goed les konden geven
(wat goed is, is een andere discussie), terug gaan naar waar school voor
bedoeld is en een zooi zaken overboord gooien. Dus kinderen leren lezen, spellen en rekenen, kennis van de wereld
meegeven en een goed mens worden, met compassie voor anderen. Iemand die ervan
overtuigd is dat hij of zij er mag zijn zoals hij is en gewaardeerd wordt als
mens). Ik zou willen dat we wat minder kinderen vergelijken met elkaar en kinderen leren zichzelf te vergelijken met
hun eerdere zelf en dan zien dat je elke
dag wat bijleert. Op elk gebied. Maar ja, ik heb makkelijk praten. Waarom heb
ik al eerder uitgelegd.
